Zaćma w życiu człowieka

Zaćma jest to zmętnienie soczewki oka, które w różnym stopniu może upośledzać ostrość widzenia. Soczewka ma wielkość tabletki aspiryny i położona jest za tęczówką. W prawidłowym oku soczewka jest całkowicie przezroczysta i wpadające do oka promienie świetlne, nie napotykając żadnej przeszkody, docierają do siatkówki. Powstaje w ten sposób wyraźny obraz obserwowanego przedmiotu. Pojawiające się zmętnienia soczewki stanowią przeszkodę dla prawidłowego widzenia. Sytuację taką można porównać do patrzenia przez mocno zabrudzoną szybę.
Pierwszym objawem zaćmy może być nieostre widzenie. Niektóre osoby zaczynają wtedy częściej przecierać swoje okulary sądząc, że przyczyną są brudne szkła. Pojawia się zjawisko olśnienia przy patrzeniu na źródła światła, powodowane rozszczepieniem promieni świetlnych na zmętnieniach soczewki. Sygnałem świadczącym o początkach zaćmy może być też konieczność częstej zmiany okularów oraz problem z dobraniem odpowiedniej korekcji. W miarę postępu zaćmy, pogarsza się ostrość widzenia, a kolory stają się wyblakłe. W skrajnych przypadkach, kiedy soczewka całkowicie zmętnieje, następuje znaczne upośledzenie widzenia. Postrzegane są jedynie kontury dużych przedmiotów. Zaćma nie boli, nie swędzi, nie powoduje również zaczerwienienia oka lub łzawienia.Leczenie zaćmy i spowodowany nią spadek ostrości widzenia leczymy poprzez chirurgiczne usunięcie zmętniałej soczewki i optyczne skorygowanie oka bezsoczewkowego. Leczenie zaćmy jest wyłącznie chirurgiczne. Stosuje się wprawdzie kilka rodzajów kropli mających powstrzymać rozwój zaćmy, ale ich działanie jest mało skuteczne i bardzo wątpliwe. Obecnie najnowocześniejszą metodą usunięcia zaćmy jest fakoemulsyfikacja, czyli jej ultradźwiękowe rozdrobnienie. Zmętniała soczewka zostaje rozbita i wypłukana z oka za pomocą specjalnego aparatu - fakoemulsyfikatora. Pozostaje po niej tylko cienka tylna torebka. Jej obecność pozwala na wszczepienie sztucznej soczewki. Gwarantuje to dobrą ostrość widzenia po zabiegu, bez konieczności używania silnych szkieł korekcyjnych. Fakoemulsyfikacja wymaga wykonania jedynie niewielkiego cięcia w rogówce, w znieczuleniu tylko kroplowym. Operacja trwa około 20 minut i jest bezbolesna. Oko goi się szybko. Po kilku dniach można powrócić do codziennych obowiązków. Jeżeli zmętnienie soczewki utrudnia nam oglądanie telewizji, prowadzenie samochodu oraz czytanie z bliska, należy zastanowić się nad operacją zaćmy. Nie należy czekać, aż zaćma całkowicie dojrzeje. Decyzja o operacji podejmowana jest wspólnie z lekarzem.

JAKIE SĄ EWENTUALNE PRZECIWWSKAZANIA DO OPERACJI ZAĆMY?
Rzadko istnieją przeciwwskazania związane z ogólnym stanem zdrowia. Zabieg nie wymaga znieczulenia ogólnego i długiej rekonwalescencji. Jest krótki i bezpieczny. Każdy pacjent przed planowaną operacją proszony jest o wykonanie określonych badań dodatkowych i konsultacji. Poddawany jest szczegółowemu badaniu okulistycznemu. Taki tryb postępowania pozwala odpowiednio przygotować pacjenta do operacji i zapewnić bezpieczeństwo podczas zabiegu.

CZY OPERACJA MUSI BYĆ PRZEPROWADZONA W WARUNKACH SZPITALNYCH?
W większości przypadków możliwe jest przeprowadzenie zabiegu usunięcia zaćmy w warunkach ambulatoryjnych. Pacjent już 2-3 godziny po operacji może powrócić do domu. Konieczne jest badanie kontrolne dzień po zabiegu. Osoba operowana może samodzielnie chodzić, wykonywać podstawowe czynności. Kilka dni po operacji możliwy jest powrót do wcześniejszego trybu życia, z ograniczeniem dużego wysiłku fizycznego. Zabiegi przeprowadzane są w trybie ambulatoryjnym w znieczuleniu miejscowym - kroplowym. Implanty soczewkowe wykonywane są z różnych biologicznie obojętnych materiałów: polimetakrylanu metylu (PMMA), silikonu lub akrylu. Od kilku lat uznawanym za najbardziej bezpieczny jest akryl o niskim stopniu uwodnienia.

O CZYM MUSISZ PAMIĘTAĆ PRZED ZABIEGIEM?
* staraj się nie używać kosmetyków do twarzy przez 24 godziny przed zabiegiem jeśli pracujesz, poinformuj zakład pracy o Twojej nieobecności związanej z planowanym zabiegiem. wieczorem przed zabiegiem, weź prysznic lub kąpiel i umyj włosy

O CZYM MUSISZ PAMIĘTAĆ W DNIU ZABIEGU? załóż wygodne ubranie, będziesz musiał je zdjąć przed zabiegiem
* weź pidżamę oraz lekkie, zamienne obuwie dla Twojej wygody
* dokładnie umyj twarz wodą z mydłem
* nie wykonuj makijażu
* jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki doustne, zażyj je tak jak zwykle
* zapisz na kartce nazwy i dawki leków, które przyjmujesz i weź ją ze sobą
* zaplanuj środek transportu, którym wrócisz do domu

O CZYM MUSISZ PAMIĘTAĆ PO ZABIEGU?
* pamiętaj, aby wpuszczać do oka krople dokładnie według zaleceń lekarza
* możesz odczuwać niewielki dyskomfort w oku operowanym, jak swędzenie, nadwrażliwość na światło
* pierwsze badanie kontrolne odbędzie się dzień po zabiegu, wtedy zostaną również wyznaczone terminy kolejnych wizyt (zwykle odbywają się one w 3-4 dobie po zabiegu)
* w pierwszych dniach po zabiegu: odpoczywaj jak najwięcej, unikaj przecierania oczu, nie dźwigaj ciężkich przedmiotów, nie pracuj w pochylonej pozycji,
* możesz myć twarz, ale delikatnie i przy zamkniętych oczach
* kilka nocy po zabiegu będziesz spał w specjalnej osłonce na oku, aby uniknąć przypadkowego urazu.

W większości przypadków, po operacji zaćmy konieczne jest dobranie okularów do pracy z bliska. Wynika to z faktu, że wszczepiona soczewka nie ma możliwości zmiany swojej mocy (akomodacji). O dobranie okularów możesz poprosić swojego okulistę nie wcześniej niż 4 tygodnie po operacji.